Westerse waarden als een pijpbreuk | Door Rüdiger Rauls

Het Westen maakt al decennia lang misbruik van de mensenrechten voor zijn politieke en economische belangen. Nu dreigen juist deze belangen hun eigen samenlevingen van binnenuit te ontbinden.

Een standpunt van Rüdiger Rauls.

Bekijk

Op 30.4.1975 eindigde de Vietnamoorlog met de invasie van de zegevierende Vietcong in Saigon. De Amerikanen werden verslagen en verlieten het land in allerijl. Dit maakte niet alleen een einde aan de oorlog in Indochina. Op hetzelfde moment is het Portugese koloniale rijk in Afrika uiteengevallen. Het uiteenvallen ervan heeft niet alleen socialistisch georiënteerde staten voortgebracht, maar met de revolutie van de anjers in het Portugese moederland dreigde een westers land voor het eerst socialistisch te worden.

De poging om het socialisme met militaire middelen te verslaan was mislukt. De armen van de wereld waren niet bang voor het communisme. Ze vreesden veel meer voor de oorlogen van degenen die deden alsof ze hen wilden beschermen tegen het socialisme. Met deze nederlagen kwam er een einde aan de westerse strategie van militair anticommunisme. Er moest een nieuwe strategie worden gevonden om het socialisme in te dammen.

Eind jaren zeventig werd onder de toenmalige Amerikaanse president Jimmy Carter de strategie van de mensenrechten ontwikkeld in een speciaal voor dit doel opgerichte denktank. Het was een reactie op het mislukken van de militaire nederlagen tegen de bevrijdingsbewegingen, maar ook op de wil tot vrede van het volk wereldwijd(1). Deze strategie was succesvoller. Het was een van de redenen voor de ineenstorting van het sovjetachtige socialisme.

De reorganisatie van de wereld

Met zijn mensenrechtenstrategie was het Westen erin geslaagd een politiek conflict om te zetten in een moreel conflict door de soevereiniteit van de interpretatie te usurperen. Het legde uit wie tot de goeden behoorde en wie tot de schurkenstaten. Belangen verdwijnen steeds meer uit de publieke perceptie. Het keizerrijk van het kwaad, zoals de voormalige Amerikaanse president Ronald Reagan de Sovjet-Unie had beschreven, bleef het doelwit van de westerse politiek, maar nu vanuit moreel oogpunt, niet meer vanuit politiek oogpunt.

Met de val van de USSR was de machtigste politieke tegenstander van het Westen van het wereldtoneel verdwenen. Vanaf dat moment vormde het socialisme geen bedreiging meer. Hoewel de Chinese samenleving nog steeds wordt geleid door een communistische partij, was het Westen mild omdat het land zich aan het openstellen was voor het westerse kapitaal. Bovendien was er hoop op een soortgelijke ontwikkeling als in Oost-Europa: verandering door toenadering, ineenstorting door opening.

Maar omdat de mensenrechtenstrategie haar waarde had bewezen, zoals het voorbeeld van de Sovjet-Unie had aangetoond, werd ze gehandhaafd. De omstandigheden waren immers gunstig voor het doorvoeren van verdere reorganisaties in het eigen economische en politieke belang. Er was geen tegenstander meer die weerstand kon bieden en waarmee rekening had moeten worden gehouden.

Mensenrechten als reden voor oorlog

Er volgden oorlogen tegen Joegoslavië, Afghanistan en Irak onder het voorwendsel dat men daar de mensenrechten wilde en zelfs moest afdwingen. Onaangename staatslieden werden als dictators omvergeworpen. Aan de andere kant bleven de onderdanige staatslieden de bescherming van de westerse waarden genieten – zij het onder kritische oproepen om de mensenrechten te respecteren.

Met name in de staten van het Midden-Oosten en de voormalige Sovjetrepublieken werden sociale conflicten ter plaatse gebruikt om de krachten te ondersteunen die in naam van de mensenrechten voor westerse belangen konden worden ingezet. In Libië, bij de tegenstanders van Khadafi en in Syrië hebben de tegenstanders van Assad alle denkbare hulp gekregen, waaronder de levering van wapens en steun in de vorm van luchttoezicht en militaire training.

De mensenrechtenstrategie was een middel geworden om de wereld in kapitalistische zin te reorganiseren. En zelfs in de bolwerken van de landen die deze strategie nastreefden, waren velen die zichzelf als progressief en kritisch beschouwden, deel gaan uitmaken van deze ideologie.

Tegelijkertijd was de inzet van een breed publiek voor de naleving van de mensenrechten eerlijk. Het was vrij van hypocrisie of verraderlijkheid. De meeste mensen willen goed zijn en ze willen dat iedereen goed is, niet alleen zij en hun eigen kinderen. Daarom is hun eerlijke en oprechte toewijding aan de mensenrechten, aan het welzijn van iedereen, vast komen te zitten.

Na de grote wereldoorlogen leken de vele regionale oorlogen, gezien de nucleaire dreiging tussen Oost en West, een einde te maken aan deze gevaren en rampen met de afkondiging van het mensenrechtenbeleid binnen handbereik te liggen. Dit raakte de zenuw van de tijd, omdat de mensen moe waren van de conflicten. Daarom lieten veel mensen zich voor een karretje trekken waarvan ze de richting pas later zouden zien, en sommigen hebben dat nooit gedaan.

Maar de oorlogen zijn niet afgelopen. Alleen de redenen zijn veranderd. Vanaf dat moment werden ze uitgevoerd in naam van de mensenrechten, gesteund door degenen die voor de mensenrechten hebben gestreden. Als voormalige anti-oorlogspartij hebben de Groenen in Duitsland de aanval op Joegoslavië en Servië uitgevoerd. Ze hadden ook geen bezwaar tegen de oorlog in Afghanistan. Zij hebben ook ingestemd met de steeds frequentere inzet van Duitse troepen in crisisgebieden. Het ging allemaal om het goede doel.

Fascistische Treinen

Vervolgens eisten prominente vertegenwoordigers van de Groenen en zogenaamde mensenrechtenactivisten zelfs de inzet van Duitse soldaten in Libië en Syrië om vervolgden te beschermen. De risico’s van hun idealisme moeten echter niet door henzelf worden gedragen, maar door degenen die hen de strijd wilden aanbinden. Hun mensenrechten leken geen rol te spelen in deze overwegingen in de strijd voor het “goede”. Waren dit de offers die gebracht moesten worden voor het goede doel?

Ook de mensenrechten van de inwoners van Belgrado, Tripoli en Mosul, die bij de bombardementen op de Westerse aanslagen om het leven kwamen, werden ruimhartig genegeerd. Als ze al om bevrijding vroegen, dan was dat zeker niet in deze vorm. Duizenden levens en eigendommen zijn verloren gegaan in de stalen storm van degenen die beweerden te handelen in het belang van de mensenrechten. Maar gold dit niet ook voor de slachtoffers aan de andere kant? Of is hun bescherming beperkt tot diegenen die het Westen bescherming waardig acht?

In het kader van het westerse mensenrechtenbeleid hebben deze hun universele geldigheid als beschermende rechten verloren. Ze zijn van algemeen geldend recht naar een selectieprocedure gegaan. Het westerse mensenrechtenbeleid maakt bij de uitvoering ervan onderscheid tussen een leven dat bescherming verdient en een leven dat alleen onder bepaalde voorwaarden recht heeft op bescherming.

Maar dit beleid neemt dus fascistoïde kenmerken aan. Het plaatst zichzelf boven de mensenrechten en evalueert het recht op leven anders in een hoger recht op leven voor zijn eigen volgelingen en een ondergeschikt recht voor anderen. Het universele recht van de mens wordt zo een recht volgens de belangen. Daarmee staat de mensenrechtenoriëntatie ideologisch niet meer ver af van het fascisme.

De psychologische basis van het fascisme was, afgezien van de sociale en economische basis, het idee om tot een elite te behoren en dus een hoger recht op leven te hebben dan dat van andere mensen. Het fascisme onderscheidde dit recht op leven naar ras, religie of etnische groep.

Daarbij baseerde het zich op vermeende wetenschappelijke bevindingen. Zoals zo vaak werd de twijfelachtigheid van de wetenschap(2) duidelijk. Elke elitaire gedachte brengt het gevaar met zich mee dat ze vroeg of laat een hoger recht op leven krijgt.

Nieuwe waarden – nieuwe elites

Zelfs vandaag de dag beschouwen de elites de wetenschap als een van de fundamenten van waaruit het bewustzijn van hun superioriteit wordt gevoed. De nabijheid van de wetenschap geeft het de uitstraling van moderniteit. Ze definiëren zichzelf niet op basis van ras, etnische of religieuze kenmerken, maar op basis van hun opvoeding en vooral op basis van waarden. Zij schrijven deze waarden niet aan zichzelf voor als leidraad voor hun handelen en denken, maar vooral aan de rest van de samenleving.

Klimaatactivisten vechten tegen de schadelijke effecten van kooldioxide, gebaseerd op de bevindingen van de wetenschap. Hun strijd is in de eerste plaats gericht tegen de CO2 die door de mens wordt geproduceerd. Het feit dat de natuur zelf deze stof in veel grotere mate produceert, wordt grotendeels onder het tapijt geveegd, ondanks de wetenschappelijke bevindingen.

Het protest tegen de door de mens veroorzaakte kooldioxide is echter alleen kennelijk gericht tegen het menselijk gedrag in het algemeen. Het is onuitgesproken gericht tegen degenen die niet leven volgens de moraliserende normen van de klimaatelite.

De klimaatelite legt vooral de automobilisten aan de schandpaal, met name het individuele verkeer, en de vleeseters, met name de consumenten van zogenaamd goedkoop vlees. Andere doelgroepen van hun kritiek zijn de gebruikers van vliegtuigen en cruiseschepen. Met andere woorden, ze houden al deze maatschappelijke groepen verantwoordelijk voor de klimaatverandering, waartoe ze zelf niet behoren of die ze zelf niet meetellen.

Zelfs in het huidige debat over Corona en de maatregelen die de meeste regeringen hebben genomen om deze te bestrijden, beroepen tegenstanders van deze maatregelen zich op waarden. Zij zien zichzelf als de strijders voor de democratische grondrechten en dus als hun ware vertegenwoordigers.

Zij zien de strijd tegen het masker niet alleen als een strijd tegen een muilkorf en voor de vrijheid van meningsuiting, maar ook, in bredere zin, als een strijd tegen een samenzwering die zou zijn opgezet door niet nader omschreven krachten. Velen verdenken het werk van een diepe staat onder het niveau van de officiële staat, die de burgerlijke waarden wil elimineren en de mensen hun rechten wil ontnemen.

Het feit dat de laatste twee sterkste sociale bewegingen hier naar voren zijn gekomen, komt mede doordat het klimaat en de corona protesten de laatste ontwikkelingen zijn. Aan de andere kant is het juist bij deze twee dat de basiskenmerken van de nieuwe elites duidelijker worden dan ooit tevoren.

De basis van hun denken en handelen is enerzijds de aanspraak op mensenrechten als hun domein, recentelijk aangevuld met hun speciale vorm van burgerrechten. Aan de andere kant is er echter ook een beeld van zichzelf dat zij tot de weinigen behoren die door hun eigen opleiding, hun wetenschappelijke oriëntatie en een superieur intellect in staat zijn om sociale processen te doorzien die verborgen blijven voor de grote massa van de onwetende en nietsvermoedende mensen.

Uit dit alles wordt een gevoel en bewustzijn van morele superioriteit gevoed. Maar men verwijst niet alleen naar waarden, men regeert er ook over. Deze elite van waarden bepaalt hun definitie en toepassing, en ze schandaliseren degenen die ze schenden. De oriëntatie op waarden, die met name de westerse staten en hun maatschappelijke leiders tot de standaard van alle acties hebben gemaakt, geeft hen steun.

Verandering van de wacht

Het Westen was er lange tijd in geslaagd de illusie van de eigen burgers te handhaven dat de betrokkenheid van de opinieleiders gebaseerd was op een eerlijk belang bij de mensenrechten. Dit gold zeker voor velen. Maar met elke oorlogsinspanning, met elke kleurenrevolutie, met elke steun voor dubieuze rebellen, groeide de twijfel over de geloofwaardigheid van de westerse waarden.

Zelfs toen de oorlog in Afghanistan werd gesticht, was er grote scepsis in het wereldpubliek. Maar wie wilde het opnemen tegen Bush Junior en dus achter de Taliban? De verwijzingen naar hun terreurregiment in Afghanistan verstikten elke tegenstrijdigheid.

Maar ten laatste met de laatste Irak-oorlog was het masker van de westerse mensenrechtenoriëntatie afgescheurd. Met de gelogen redenen voor de oorlog was het voor de hele wereld duidelijk geworden dat deze oorlog niet werd gevoerd om de idealistische redenen waarmee de regering-Bush de invasie van Irak had proberen te rechtvaardigen. Ze wilden oorlog, en alle middelen waren goed. Dat was vrij duidelijk en alleen degenen die het niet wilden toegeven, konden het over het hoofd zien.

Maar hoe meer de leiders van de westerse wereld hun geloofwaardigheid verloren, hoe meer sociale groepen en initiatieven in de westerse staten deze rol overnamen. Niet-gouvernementele organisaties (NGO’s) en andere maatschappelijke groeperingen kwamen op voor de idealen die het Westen ooit vertegenwoordigde. Zij zagen zichzelf in toenemende mate als de hoeders van die waarden en velen van hen verschenen ook in discussies en in het openbaar.

Ze schreven taalregels voor de rest van de samenleving voor en wilden zelfs het menu in de kantines beïnvloeden. Zij bepaalden wat racistisch, seksistisch, misogynistisch, homofoob, xenofoob en gericht was tegen andere sociale minderheden. Daarbij beoordeelden zij steeds meer op formele aspecten, op de woordkeuze.

Of de uitspraken ook inhoudelijk tegen de beschuldigingen ingaan, die men in de woordkeus meent te herkennen, is irrelevant geworden. Deze nieuwe elite van waarden legt de lat van haar idealen – haar eigen idealen – tegenover maatschappelijke gebeurtenissen en discussies. Deze vormen de basis van hun argumentatie, hun eisen en hun wereldbeeld, maar niet de wereld zelf.

Ze onderzoeken niet de omstandigheden waaronder veranderingen in de wereld plaatsvinden. Ze proberen de processen niet te begrijpen, de innerlijke drijfveren van de ontwikkelingen te herkennen. In plaats daarvan veroordelen ze wat ze niet begrijpen of niet willen toegeven, en nemen ze kritiekloos over wat hun eigen wereldbeeld bevestigt. Er is nauwelijks een inhoudelijk debat met andere standpunten. Een interesse in kennis is niet waarneembaar.

Terwijl hun voorgangers in het beheer van de westerse waarden nog gedreven werden door belangen die ze achter idealen verborgen hielden, wordt deze nieuwe elite gedreven door idealen die gepaard gaan met missionaire ijver en onkritische belijdenis. Maar een bewustzijn van sociale connecties is niet waarneembaar. Ondanks de schijnbaar politieke eisen is deze elite grotendeels apolitiek. Voor hen staat morele verontwaardiging in combinatie met emotionele opwinding op de voorgrond.

Zwakte als drijvende kracht

Deze moderne elite van intellectuelen en geschoolde mensen haalt haar kracht niet uit innerlijke kracht. Het heeft geen baat bij overtuigende standpunten die de processen in de wereld begrijpelijker maken. Het boeit niet door een presentatie die de ontwikkelingen duidelijker en begrijpelijker maakt. Zijn argumenten worden niet gekenmerkt door koele objectiviteit maar door verhitte verontwaardiging.

De vertegenwoordigers ervan zijn niet overtuigend, maar onder de stroom van hun kennis, theorieën en veronderstellingen muilkorven ze andersdenkenden en intimideren ze hen met morele verontwaardiging. Ze willen niet overtuigen, ze willen gelijk hebben. Wetenschap waarnaar zij verwijzen wordt alleen erkend als het hun eigen mening bevestigt.

Andere opvattingen worden gezien als uitingen van domheid. Op het internet bijvoorbeeld, onder de melodie van Reinhard Mey’s “Above the Clouds”, de variatie: “Achter het masker moet de domheid grenzeloos zijn”. En de auteur Rüdiger Lenz zegt zelfs dat de “dichtheid van het onderwijs in onze samenleving slechts door een minderheid wordt begrepen, ontmaskerd en vervolgens veranderd”. Dit beschrijft treffend het elitaire, bijna missionaire beeld dat men van zichzelf heeft.

Maar ondanks hun soms zeer arrogante houding heeft deze elite een grote aanhang. Dit is echter niet te wijten aan hun eigen overtuigingskracht, maar vooral aan de argumentatieve zwakte van degenen die vroeger de publieke opinie bepaalden: de media, politieke partijen en andere leiders van de samenleving die de toon zetten.

Ze hebben hun ideologische overtuigingskracht verloren. Het is niet nodig om hier spijt van te hebben, want ook zij waren en zijn nog steeds sterk afhankelijk van de manipulatie van de mediaconsumenten. (3) Het ontbreekt de mediaconsumenten echter aan de oriëntatie van een begrijpelijk wereldbeeld, dat vroeger uitging van de leiders van de samenleving.

Dit ideologische verval is vooral opvallend bij de politieke partijen. Zij hebben hun rol bij het vormgeven en vormgeven van de opinie binnen het sociale kader grotendeels verloren. Hun rol beperkt zich meer en meer tot het opstellen van eisen, die echter niet worden afgeleid. Voor de meeste waarnemers van politieke gebeurtenissen is het niet meer duidelijk op welke politieke en maatschappelijke inzichten en beoordelingen de gestelde eisen zijn gebaseerd.

Klimaat en Corona

Dit tekort moet worden geïllustreerd door de grote sociale bewegingen van de afgelopen tijd. In het klimaatdebat hadden met name conservatieve krachten en partijen zich grotendeels aan een kritisch debat onttrokken. Ze probeerden de klimaatactivisten te sussen of de wind uit de zeilen te nemen door groener te zijn dan de klimaatbeschermers zelf.

Maar daarbij lieten ze degenen zonder argumenten en overtuigende standpunten, die de meningen van de klimaatactivisten niet deelden, twijfels over hen hebben en de objectiviteit van hun argumenten in twijfel trekken, met rust. Het ontbrak hen aan de argumentatiemiddelen die zij van de opiniemakers gewend waren en die hen in staat zouden hebben gesteld een inhoudelijk debat met hen aan te gaan. In plaats van hun aanhangers te versterken en hen te helpen in het debat met de zelfbenoemde klimaatbeschermers, hebben de conservatieven hun eigenlijke sociale basis opgegeven.

Zelfs in het debat over de Corona zijn de heersende krachten niet in staat om de tegenstrijdigheden die voortkomen uit hun acties van vandaag en eerdere verklaringen over de pandemie te verklaren. Dit werd vooral duidelijk in de houding ten opzichte van het masker, dat al wekenlang door de opiniemakers werd afgewezen, maar nu zonder alternatief wordt overwogen.

In plaats van bij deze misvattingen te blijven staan, ontduiken de verantwoordelijken, verschuilen ze zich achter ontkenningen of ontkennen ze de gebeurtenissen uit het verleden. Ze gaan de inhoudelijke discussie niet met geweld aan. Daarmee versterken ze degenen die deze tegenstrijdigheden interpreteren als onderdeel van een plan dat andere bedoelingen heeft.

Deze oude elites hebben geen kracht meer, ze stralen geen frisheid meer uit. Ze zijn uitgeput. Het ontbreekt hen aan het personeel dat vertrouwen en enthousiasme kan uitstralen met de standpunten die zij vertegenwoordigen. De oude elites belichamen geen nieuw begin meer. Ze beheren het bestaande, dat is waar ze voor staan in de ogen van het publiek. Maar dat is niet genoeg voor sociale vernieuwing.

Ze hebben hun profiel en argumentatievermogen verloren bij het vermijden van maatschappelijke discussies en geschillen, bij het verzachten van conflicten. In plaats van zich objectief af te meten tegen degenen die anders denken, dapper de wapens van de ruzie te kruisen, verschuilen ze zich achter kalmte en beledigingen als kalmte niet meer helpt.

Het was een teken van ideologische zwakte om de volgelingen van Pegida in die tijd niet onder ogen te komen, om naar hun argumenten te luisteren, om ze te wegen en om tegen hen in te gaan met overtuigende standpunten. Ze in krijtstrepen of als pakje uit de achtergrond noemen kostte hen prestige en geloofwaardigheid, wekte de indruk van lafheid.

Deze weinig objectieve verschijning had degenen die het politieke debat in de samenleving met belangstelling volgen, niet overtuigd. Zo kon zelfs het inflatoire gebruik van de beschuldiging van nazi’s of antisemitisme niet voorkomen dat het antisemitisme in de samenleving toenam. Dit onthult alleen de hulpeloosheid van degenen die zich ertegen verzetten.

Vooruitzichten

De oude waardestandaarden verliezen hun zeggingskracht en geldigheid. Het Westen presenteert zich in zijn handelen steeds minder als een gemeenschap die daadwerkelijk gebaseerd is op waarden. Dit wordt steeds vaker ervaren door degenen die er ooit in geloofden en ervan overtuigd waren. Ze blijven verward en keren zich teleurgesteld terug.

Aan de andere kant botsen de wereldbeelden van de nieuwe elites te vaak met de dagelijkse realiteit van de meeste leden van de samenleving. Want het wereldbeeld van de eerste wordt gekenmerkt door een rigoureus moralisme en idealistische waarden die weinig te maken hebben met de alledaagse realiteit van de meeste mensen. Hun idealen verschijnen voor hen als wereldvreemd en tegen hen gericht. Ze bieden geen vooruitzicht op een vriendelijke toekomst, ook al zijn ze toekomstgericht.

In het spanningsveld tussen deze uitersten valt de samenhang van de westerse samenlevingen steeds meer uiteen, zoals blijkt uit de toenemende conflicten en geschillen. De waarden die deze samenlevingen decennialang bij elkaar hielden, worden nu een breuk. Ze bevorderen het rottingsproces dat zich lijkt te ontwikkelen vanuit de ontbinding van waarden. In werkelijkheid zijn het echter niet de waarden die uit elkaar vallen, maar het bedrog. De visie op de sociale realiteit wordt echter steeds duidelijker.

Commentaar:
1 Siehe dazu Rüdiger Rauls: Die Werte-Elite

2 Siehe dazu Rüdiger Rauls: Wirklichkeit belehrt Wissenschaft

3 Siehe dazu Rüdiger Rauls: Chinesische Zustände

Rüdiger Rauls Buchveröffentlichungen:

Herausgeber von:

+++

Met dank aan de auteur voor het recht om te publiceren.

+++

Foto bron: Roman Samborskyi / shutterstock

+++

KenFM streeft naar een breed spectrum aan meningen. Opinieartikelen en gastbijdragen hoeven niet de mening van de redactie te weerspiegelen.

+++

Vind je ons programma leuk? Informatie over verdere ondersteuningsmogelijkheden vindt u hier: https://kenfm.de/support/kenfm-unterstuetzen/

+++

Nu kunt u ons ook ondersteunen met Bitcoins.

BitCoin-adres: 18FpEnH1Dh83GXXGpRNqSoW5TL1z1PZgZK


Auch interessant...

Kommentare (0)

Hinterlassen Sie eine Antwort