Hoe de Corona lockdowns leiden tot de ergste economische crash van de moderne tijd…
Een standpunt van Christian Kreiß.
De economische crisis
In de afgelopen dagen zijn de laatste cijfers over de economische ontwikkeling in de VS en Europa gepubliceerd. Het Internationaal Monetair Fonds spreekt van een “crisis als nooit tevoren” en het Instituut voor Internationale Financiën heeft een studie getiteld “Covid-19 lights the fuse”.
In het tweede kwartaal (april tot juni) van 2020 kromp de Amerikaanse economie met 9,5 procent op jaarbasis. Dit was “de grootste wee ooit”. Europa werd nog harder getroffen. De eurozone is in het tweede kwartaal van 2020 met 15 procent gekrompen ten opzichte van het tweede kwartaal van 2019. Dit betekent dat meer dan een zevende deel van de economische productie eenvoudigweg is verdwenen. Elke zevende product of dienst is er vandaag de dag niet meer. In de regel werden de landen met de zwaarste overheidsmaatregelen op het gebied van corona ook het hardst getroffen tijdens de economische neergang: de economie van Spanje kromp met 22 procent, die van Frankrijk met 19 procent en die van Italië met 17,3 procent. De Duitse economie kromp met 11,7 procent, de Zweedse economie met 8,2 procent.
Tegelijkertijd hebben de geïndustrialiseerde landen hun overheidsuitgaven in ongekende mate in de geschiedenis verhoogd om de tragische economische gebeurtenissen van de nieuwe schuldenlast te verzachten. Als gevolg daarvan hebben de rampzalige economische ontwikkelingen de arbeidsmarkt slechts in geringe mate bereikt. Vrijwel alle regeringen in de westerse wereld geven enorme sommen geld uit om de getroffen werknemers te beschermen tegen de neergang, bijvoorbeeld door middel van arbeidstijdverkorting. Als gevolg daarvan zijn de officiële werkloosheidscijfers in bijna alle landen veel lager dan de feitelijke werkloosheid of onderbezetting in werkelijkheid is. In feite was de werkloosheid in de meeste geïndustrialiseerde landen in het tweede kwartaal ten minste 20 procent, wat betekent dat ten minste één op de vijf mensen die in staat zijn om te werken geen of te weinig werk had.
Schuld op een nieuw hoogtepunt
Tegelijkertijd is de schuld tot nieuwe recordhoogte gestegen. Al in januari 2020, vóór de corona-handhavingsmaatregelen van de regering, haalde het Amerikaanse kanaal CNN de krantenkop: “De wereld verdrinkt in de schulden”. In het eerste kwartaal van 2020 bedroeg de wereldwijde schuld 258 biljoen dollar of 331 procent van het sociale product van de wereld. In het tweede kwartaal zijn ze weer drastisch gestegen, vooral de schuld ten opzichte van het sterk gedaalde bbp. Volgens het IMF bedroegen de in juni aangekondigde verhogingen van de met schulden gefinancierde overheidsuitgaven 11 biljoen dollar. Bij het uitbreken van de financiële crisis in 2008 bedroeg de wereldwijde schuld 168 biljoen dollar of ongeveer 282 procent van het mondiale bbp. Dat was toen al veel te veel, waardoor er een financiële crisis ontstond omdat de schulden niet meer volledig konden worden afgelost. Op dit moment is de situatie veel slechter, of beter gezegd, veel minder houdbaar dan in 2008. Op dit moment ligt de schuld waarschijnlijk ruim boven de 350 procent van het mondiale BBP, dat wil zeggen dat de schuldenlast ruim een kwart hoger is dan in 2008. Dit is precies wat wordt bedoeld met het hierboven geciteerde gezegde “Covid-19 steekt de lont aan”: de lont onder het explosieve apparaat van de schuldbom die nu afgaat.
In mijn ogen als voormalig investeringsbankier is het onmogelijk dat de huidige schuldenberg ooit in reële termen kan worden terugbetaald. 350 procent van het BBP betekent dat de hele wereldbevolking drie en een half jaar zou moeten werken zonder loon, uitsluitend voor schuldeisers. Dat is in wezen de top één procent van de wereldbevolking, die ruim de helft van het vermogen van de aarde bezit, of de top tien procent, die 85 procent bezit. Bovendien, hoe kan een nieuwe schuldpiek worden terugbetaald door een economie die gewurgd is door overheidsdruk als nooit tevoren in de geschiedenis? De eigenlijke schuldvereffening moet nog komen. Of er komt een crash in de financiële sector of in de financiële, met name obligatiemarkten met talrijke faillissementen van de staat, massale bedrijfsfaillissementen, internationale handelsverstoringen en een leger van werklozen.
Of er zal een sterke inflatie zijn. Als de prijzen in de dollar- en eurozone binnen drie tot vijf jaar zouden verdubbelen, zou de huidige schuldenlast in reële termen gehalveerd worden. De inflatie zou dus eigenlijk een oplossing zijn voor de onhoudbaar hoge schuld. Sterke inflatieprocessen leiden echter tot een hefboomwerking van de sturende functie van de prijzen, omdat de prijzen met zeer verschillende tarieven en op verschillende tijdstippen stijgen, met andere woorden, ze worden volledig door elkaar gehaald. Bedrijven en consumenten vliegen dan blind omdat het (prijs)kompas ontbreekt of verkeerd is. Dit is de reden waarom echte economische verstoringen bijna altijd plaatsvinden na inflatieprocessen. De komende jaren zullen we waarschijnlijk een mengeling van beide zien: massale faillissementen van bedrijven en staten plus inflatie.
Hoe dan ook, een blik op de economische fundamenten toont aan dat de komende financiële en economische crisis waarschijnlijk veel erger zal zijn dan de “Grote Recessie” van 2008/2009 en onvoorspelbaar leed en ellende zal brengen, vooral in de armere landen van de wereld, maar ook voor de armere delen van de bevolking in de geïndustrialiseerde landen. Sociale onrust, rellen, plunderingen en meervoudige chaos wereldwijd zijn voorgeprogrammeerd, zelfs in de geïndustrialiseerde landen, als we niet onmiddellijk van koers veranderen.
Vergelijking Duitsland – Zweden
Wat doen? De situatie is niet zonder alternatieven. Er is een alternatief. Om dit aan te tonen wordt nu de situatie van Duitsland en Zweden vergeleken. Zoals gezegd is de Duitse economie in het tweede kwartaal van 2020 met 11,7 procent gekrompen, de Zweedse economie met 8,2 procent. In het eerste kwartaal van 2020 kromp de Duitse economie met 2,3 procent op jaarbasis, terwijl de Zweedse economie met 0,4 procent groeide. Als we de twee kwartalen bij elkaar optellen, is de Duitse economie in de eerste helft van het jaar met ongeveer 14 procent gekrompen, terwijl de Zweedse economie met ongeveer 7,8 procent is gekrompen. De economische productie van Duitsland is dus bijna twee keer zo sterk gekrompen als die van Zweden. Dit is geen toeval. De dwangmaatregelen van de regering, de gedwongen sluitingen en de ondermijning van de mensenrechten waren in Zweden bij lange na niet zo erg als in Duitsland.
Bovendien pompt Duitsland momenteel veel meer met schulden gefinancierd overheidsgeld in de economie dan Zweden. Het ratingbureau Fitch verwacht dat de Duitse overheidsschuld in 2020 met 14 procentpunten van het bbp zal stijgen en dat de schuldenberg in 2021 verder zal oplopen. Volgens Fitch zal de Zweedse overheidsschuld in 2020 naar verwachting met 11 procentpunten van het bbp stijgen, maar in 2021 weer beginnen te dalen.
De met schulden gefinancierde overheidsuitgaven, de zogenaamde deficit spending, zorgen normaal gesproken voor een stijging van het nationaal product op ongeveer het niveau van het tekort, omdat ze de vraag direct stimuleren. Dus hoewel Duitsland een veel krachtiger, met schulden gefinancierd beleid van economische stimulering voert en veel meer geld in de economie per hoofd van de bevolking pompt, is de economische terugval bijna twee keer zo ernstig als in Zweden. In werkelijkheid, inclusief het economisch beleid, is de economische ontwikkeling in Duitsland dus aanzienlijk slechter dan de officiële cijfers tot nu toe en veel slechter dan die van Zweden. In werkelijkheid is de Duitse economie, in tegenstelling tot een onjuist of misleidend verslag over de staatsbedrijf Deutschlandradio, in de eerste helft van 2020 meer dan twee keer zo hard gecrasht als de Zweedse economie.
Bovendien is het aantal coronabesmettingen in Zweden sinds eind juni zeer sterk gedaald en ligt het aantal coronadoden sinds 25 juli dicht bij nul. Zweden is de laatste tijd dus ook veel succesvoller in de strijd tegen corona dan veel andere landen, waar het aantal gevallen weer toeneemt. Wat we anders zouden moeten doen dan Zweden is onze kwetsbare doelgroepen, met name ouderen en verpleeghuizen, beter beschermen. Anders Tegnell, de Zweedse staatsepidemioloog, is in dit opzicht ook zelfkritisch, terwijl zelfkritische tonen helaas grotendeels tevergeefs worden gezocht in de Duitse politiek of in onze media.
Duits coronabeleid in een doodlopende straat
Kortom: de Duitse aanpak van Corona is een doodlopende weg. Het is economisch volstrekt onhoudbaar en leidt ons direct tot een economische ramp. Niet zo in Zweden. De Zweedse economie zou er met een blauw oog vanaf kunnen komen. De toename van de werkloosheid en de verschillende negatieve maatschappelijke ontwikkelingen die door de lockdown worden veroorzaakt, zoals toenemend huiselijk geweld, toenemend alcohol- en sigarettengebruik, een sterke stijging van de mediaconsumptie van onze kinderen, toenemend overgewicht, toenemende sterfte door het niet zien van een arts en het niet ondergaan van een operatie, en toenemende zelfmoorden, zullen in Zweden als geheel waarschijnlijk beduidend lager zijn dan in Duitsland. Het feit dat de Zweedse economie zo zwaar wordt getroffen, is ook grotendeels te wijten aan de hoge mate van internationale integratie van de Zweedse economie in de wereld, en niet zozeer aan de specifiek Zweedse corona-achtige maatregelen.
Wat kunnen we hiervan leren? Het is nog niet te laat. We zouden een heel andere benadering van corona nodig hebben. In plaats van het voortdurend en ongerechtvaardigd aanzetten tot angst door de Duitse regering en de massamedia, hebben we behoefte aan een objectieve aanpak, een tolerante discussiecultuur en verstandige coronamaatregelen in plaats van het belasteren van andersdenkenden en door angst gedreven activisme. Angst voor Corona is voor de meerderheid van de bevolking ongegrond. Angst voor quarantaine, voor reizen, voor contact met anderen, voor het sluiten van scholen enz. resulteert in minder winkelen, minder werk, minder productie. Het opwekken van angst en het op grote schaal maskeren van onze economie wurgt steeds meer.
Terloops moet worden opgemerkt dat de federale staat met de strengste coronamaatregelen en een bijzonder hoge angstgeneratie ook het grootste aantal gevallen heeft: Beieren. Dit spreekt niet bepaald voor een succesvol coronabeperkingsbeleid van Markus Söder. Waarom de meest mislukte coronabeperking in de mainstream media wordt geprezen, is op zich al een mysterie.
Een voorgestelde oplossing: Segmentatie als bescherming van bedreigde doelgroepen
Gezien de huidige emotioneel en politiek verhitte stemming in ons land zou het volgende compromis kunnen worden gesloten. Om de risicogroepen te beschermen, d.w.z. ouderen, mensen die ernstig ziek of zelfs angstig zijn, en om een senicide te voorkomen, zouden we verplichte maskers kunnen invoeren en sociale afstand nemen op bepaalde uren van de dag bij het winkelen, bijvoorbeeld “van 10 tot 12 uur is veiligheidstijd”. Hetzelfde geldt voor culturele of soortgelijke evenementen: Op bepaalde dagen van de week zijn er speciale veiligheidsmaatregelen voor angstige of kwetsbare groepen mensen. In plaats van een ongedifferentieerde bescherming voor iedereen, zou een gedifferentieerde bescherming veel effectiever en maatschappelijk aanvaardbaarder zijn. En het zou onze economie niet ruïneren, maar ruimte geven om te ademen.
Aan de auteur:
Prof. Dr. Christian Kreiß, geboren 1962: Studies en doctoraat in de economie en economische geschiedenis aan de LMU München. Negen jaar beroepsactiviteit als bankier, waarvan zeven jaar als investeringsbankier. Sinds 2002 hoogleraar aan de Hogeschool Aalen voor Financiën en Economie. Auteur van zes boeken: Winstmanie – Waarom een meer humane economie de moeite waard is (2013); Geplande slijtage – Hoe de industrie ons drijft tot meer en snellere consumptie – en hoe we die kunnen weerstaan (2014); Gekocht onderzoek – Wetenschap in dienst van bedrijven (2015); Reclame geen dank – Waarom we veel beter zouden kunnen leven zonder reclame (2016); Business Administration Blinds Usurping Lamenting – Hoe Business Administration bijdraagt aan de brutalisering van de samenleving (2019, samen met Heinz Siebenbrock); The Mephisto Principle in our Economy (2019). Drie uitnodigingen aan de Duitse Bondsdag als onafhankelijk deskundige (Groenen, Linkse Partij, SPD), vakbondslid op ver.di. Talrijke televisie-, radio- en tijdschriftinterviews, openbare lezingen en publicaties.
Homepage: www.menschengerechtewirtschaft.de
+++
Met dank aan de auteur voor het recht om te publiceren.
+++
Foto bron: Vincent Grebenicek / shutterstock
+++
KenFM streeft naar een breed spectrum aan meningen. Opinieartikelen en gastbijdragen hoeven niet de mening van de redactie te weerspiegelen.
+++
Vind je ons programma leuk? Informatie over verdere ondersteuningsmogelijkheden vindt u hier: https://kenfm.de/support/kenfm-unterstuetzen/
+++
Nu kunt u ons ook ondersteunen met Bitcoins.
BitCoin-adres: 18FpEnH1Dh83GXXGpRNqSoW5TL1z1PZgZK
+++
Ihnen gefällt unser Programm? Machen wir uns gemeinsam im Rahmen einer "digitalen finanziellen Selbstverteidigung" unabhängig vom Bankensystem und unterstützen Sie uns bitte mit Bitcoin:
https://apolut.net/unterstuetzen#bitcoinzahlung
Informationen zu weiteren Unterstützungsmöglichkeiten finden Sie hier:
https://apolut.net/unterstuetzen/
+++
Bitte empfehlen Sie uns weiter und teilen Sie gerne unsere Inhalte. Sie haben hiermit unser Einverständnis, unsere Beiträge in Ihren eigenen Kanälen auf Social-Media- und Video-Plattformen zu teilen bzw. hochzuladen und zu veröffentlichen.
+++
Apolut ist auch als kostenlose App für Android- und iOS-Geräte verfügbar! Über unsere Homepage kommen Sie zu den Stores von Apple und Huawei. Hier der Link: https://apolut.net/app/
Die apolut-App steht auch zum Download (als sogenannte Standalone- oder APK-App) auf unserer Homepage zur Verfügung. Mit diesem Link können Sie die App auf Ihr Smartphone herunterladen: https://apolut.net/apolut_app.apk
+++
Abonnieren Sie jetzt den apolut-Newsletter: https://apolut.net/newsletter/
+++
Unterstützung für apolut kann auch als Kleidung getragen werden! Hier der Link zu unserem Fan-Shop: https://harlekinshop.com/pages/apolut
Kommentare (0)